Van school zag pianist Ton Snijders het nut niet in. De enige leerkracht aan wie hij warme herinneringen bewaart is pianist en componist Henk Wieman.
“Muziek is mijn redding geweest”, zegt Ton. ‘Waar staat hier de vleugel?’, vroeg hij als kind te pas en te onpas, omdat hij een drang voelde om muziek te maken: thuis, op school, in militaire dienst, bij mensen op visite. “Uúren zat ik te jammen. Ik was niet te stoppen. Eigenlijk kon ik niet anders dan in de muziek terechtkomen.”
Maar ja, daar viel geen droog brood in te verdienen, en met een familie vol leerkrachten lag het onderwijs meer voor de hand. Na korte – ongemakkelijke – episodes op de sport- en pedagogische academie kwam hij op zijn 23e alsnog op het Conservatorium terecht. Maar ook daar voelde hij zich onwennig. Hij zwierf liever door het bos dan dat hij, zoals de rest, ijverig en eindeloos partituren bestudeerde. Alleen naar de lessen van Henk Wieman, die zijn hoofdvak piano doceerde, ging hij met plezier.
“Mensen zoals Ton heb je niet veel op het Conservatorium”, zegt Henk die iets van zijn eigen muzikaliteit en creativiteit bij Ton herkende. “De meeste studenten kunnen klassieke stukken perfect naspelen, maar zelf iets bedenken kunnen ze niet. Haal je de noten weg, dan zijn ze verloren. Bij Ton is improvisatie juist een kracht.”
Henk leerde Ton akkoordenreeksen, toonladders en toonsoorten. Ze praatten ook veel over het vak, het leven en zijn twijfels over de opleiding. Ton: “Ik liep er totaal vast. Tussen de andere studenten voelde ik me een zonderling. En ik voelde een grote onzekerheid. Tot nu toe overigens. Eerst dacht ik: hoe ouder ik word, hoe minder last ik zal hebben van zenuwen, maar het wordt alleen maar erger. Ondanks dertig jaar ervaring voel je voor ieder optreden de angst dat het mis kan gaan.”
Henk: “Als je jong bent, is talent als een vanzelfsprekendheid. Je staat er niet bij stil dat je succes ook weer kunt verliezen. Als je ouder bent, besef je hoe kwetsbaar het is.”
Zowel Henk als Ton componeren zelf muziek. Hoewel ze zich prettig voelen in een rol op de achtergrond verlangden ze naar een uitlaatklep voor eigen materiaal. Henk op zijn 46e. “Muziek die ik mooi vind, dat was het enige criterium.”
Ton idem dito op zijn 48e: “Het is wat ik speel als ik alleen achter de vleugel zit. Dat is wie ik ben.”
Ook dát is kwetsbaar. Henk: “In creativiteit ben je nooit zeker wat een ander ervan vindt.”
Even iets spelen voor een jarige buurman? “Nee, vreselijk!”, zegt Henk. “Onzeker en ongemakkelijk”, zegt Ton. “De anonimiteit van een volle zaal is minder eng.” Henk: “Voor 30.000 man loop je zo het podium op.”
Beiden sluiten zich graag af om aan nieuwe muziekstukken te werken.
En beiden vinden het pijnlijk om naar eigen werk te luisteren. Hoewel, soms is Henk prettig verbaasd als hij zijn muziek onverwacht hoort bij een actualiteitenprogramma. “Heb ik dat gemaakt?, denk ik dan.” Ton kan inmiddels met enige afstand naar zijn debuutalbum Zwaluw22 luisteren. “Dan denk ik: Snijders, dat heb je nog helemaal niet zo verkeerd gedaan.”
————-
Pianist Ton Snijders (1960) begeleidt al vele jaren artiesten als Frank Boeijen, Stef Bos, Liesbeth List en Youp van ’t Hek. Daarnaast componeert hij muziek: www.tonsnijders.nl. Van 1983 tot 1984 studeerde hij aan het Conservatorium in Hilversum en kreeg les van Henk Wieman (1953), eveneens pianist en componist. www.henkwieman.nl
Ze ontmoetten elkaar na 33 jaar in de studio van Ton Snijders in Velp.
Foto: Fred van Diem
Dit interview is onderdeel van een serie in het Onderwijsblad, waarin prominente Nederlanders terugblikken op hun schooltijd met een favoriete leerkracht van vroeger.